Winnen of verliezen?

Citaat uit mijn dagboek van 2 februari 2010:

Het lijkt erop dat ik een balans heb gevonden tussen aanvaarden van wat komen gaat en strijdbaar zijn als het moet. 'Vechten tegen de kanker' is er nog steeds niet bij. Ik houd Maarten van der Weijden als voorbeeld en niet Lance Armstrong.

Deze regels vragen om verduidelijking.
In een van de interviews met Maarten van der Weijden na zijn in Peking behaalde gouden zwemmedaille, wordt hem de vraag gesteld of hij dit geweldige succes te danken heeft aan het gevecht dat hij eerder heeft moeten leveren tegen zijn kanker. [In maart 2001 werd bij Van der Weijden acute lymfatische leukemie ontdekt.] Hij reageert daarop geagiteerd (en ik geef het hier weer in eigen woorden):
Ik heb niet een gevecht tegen kanker geleverd. Je behoort ook niet in dergelijke termen over kanker te spreken. Als je dat wel doet zeg je daarmee in feite dat de mensen die tegelijk met mij de ziekte hadden en het niet hebben overleefd, niet hard genoeg hebben gevochten. Dat is toch vreselijk. Dat ik ben genezen is gewoon puur geluk.

Van meet af aan sprak deze opvatting me zeer aan, is mijns inziens ook de enige die je met enig fatsoen kunt aanhangen. Ik weet, je kunt er ook anders over denken, zoals die vage kennis van mijn vader die - toen mijn moeder na een langdurig ziekbed overleed - het nodig vond te zeggen "Helaas, dan is er dus niet hard genoeg voor haar gebeden". Het was nog in de tijd dat ook ik dacht dat het geloof bergen kon verzetten, dus waarom zou God de smekingen van een 17 jarige puber niet willen verhoren?

Maarten van der Weijden heeft dus puur geluk gehad, terwijl - zo dacht ik tot gisteravond - Lance Armstrong van mening is dat je met wilskracht kanker kunt overwinnen.

Gisteravond zag ik een fascinerende documentaire over Lance Armstrong. Mart Smeets spreekt met hem over wielrennen, doping, Contador, ouder worden, kanker en nog zo wat. Daaruit rijst een heel ander beeld op dan ik van Armstrong had. Niks 'willen is kunnen' en 'als je maar hard genoeg knokt dan gaat je kanker wel over'.
Mijn oordeel over hem was dus op drijfzand gebaseerd, klopte van geen kanten. Dom van me.

In de Volkskrant van vandaag lees ik een artikel van de hand van Sanne Bloemink met als kop Hoezo zou vechtlust helpen?
De onderkop luidt Kanker is immuun voor verkrampt positivisme.

De neiging is groot om hier hele lappen tekst uit dat artikel over te nemen, maar ik beheers me. Nou goed, een citaat dan:

Barbara Held, hoogleraar psychologie verbonden aan Bowdoin Universiteit in Maine, vermoedt dat het motiveren tot vechten vaak voor de omgeving prettig is, maar patiënten zelf psychologisch kan schaden. (...)
Held: Als de omgeving onvoldoende ruimte heeft voor negatieve gevoelens en de patiënt in kwestie telkens wordt aangespoord om positief te zijn en te vechten, dan kan dit net zo goed een uiting zijn van desinteresse, van onvoldoende empathie. Een gebrek aan ruimte voor andermans problemen. De patiënt kan zich daardoor geïsoleerd en depressief gaan voelen. Ik verzet me al jaren tegen die ‘tirannie van de positieve houding’.

Goed, tot zover Van der Weijden versus Armstrong, stand dus 1 - 1.

En dan nog:

Vanmiddag waren we in het UMC bij de pijnspecialist. Ik was daar hard aan toe want de afgelopen dagen was het hopeloos. Ik voelde me grote delen van de dag beroerd, moest vrijwel iedere middag een gevecht (mind you!) leveren met de pijn in mijn linkerbeen en voeten, kreeg meer en meer het gevoel dat mijn toestand met rasse schreden aan het verslechteren was, dat het zo niet heel veel langer meer door kon gaan. Bleek dat ik het tablettenprotocol, waarmee ik de voorbije twee weken moest experimenteren, niet juist heb toegepast.
Met de hernieuwde uitleg die ik vanmiddag kreeg meteen aan de slag gegaan en, geloof het of niet, ik voel me als herboren, kan - zou ik haast zeggen - weer jaren vooruit.
Desalniettemin kondigen we ingaande heden een moratorium op bezoek af. Het werd Sara en mij gewoon te veel. Post en andere uitingen van medeleven in welke vorm dan ook blijven zeer welkom, maar bezoek nu even niet.

---------------------------------------------------------

Verder lezen:
I
Een nieuwsbericht over Maarten van der Weijden na het behalen van zijn gouden medaille in 2008.

II
Het artikel in de Volkskrant van vandaag.
(Ik weet niet hoe lang het daar toegankelijk blijft.)